آشنایی با سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای
به موجب قانون تغییر نام وزارت راه و ترابری مصوب تیرماه 1353، فعالیت های مرتبط با حمل و نقل کشور ابتدا به سازمان هماهنگی ترابری کشور محول شد و سپس در سال 1361 تحت عنوان معاونت حمل و نقل در ساختار وزارت راه و ترابری مطرح شد. از طرفی در سال 1367 به منظور بهربرداری، توسعه و نگهداری و همچنین احداث پایانه های عمومی و مجتمع های خدماتی- رفاهی بین راهی، تاسیس شرکت سهامی خاص پایانه های عمومی وسایل نقلیه باربری به تصویب رسید. پس از تشکیل این شرکت که ریاست مجمع آن با وزیر راه و ترابری بود، عملا از بخشی از امور جاری حمل و نقل عمومی برعهده این شرکت دولتی قرار گرفت. در سال 1373 براساس ماده یک مصوبه شورایعالی اداری با ادغام معاونت حمل و نقل وزارت راه و ترابری با وظایف و اختیارات شرکت سهامی خاص پایانه های عمومی وسایل نقلیه باربری، سازمان حمل و نقل و پایانه های کشور ایجاد شد. در آخرین تغییر تشکیلاتی در سال 1382، طی مصوبه شورایعالی اداری، تمتم وظایف، نیروی انسانی، تجهیزات، تعهدات و اعتبارات معاونت راهداری وزارت راه و ترابری حذف شد. همچنین براساس ماده 5 مصوبه شورایعالی اداری، وظایف و اداره امور دبیرخانه شورایعالی ترابری کشور از سازمان منفک به وزارت راه و ترابری منتقل شد و سپس نام سازمان به سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای تغییر یافت.
حمل و نقل جاده ای روشی از حمل و نقل است که از طریق جادهها صورت میگیرد. حمل و نقل جاده ای به دو دسته کلی حمل بار و جابهجایی مسافر تقسیم میشود. در بسیاری از کشورهای دنیا، مجوزهای لازم، گواهینامهها و قوانین فعالیت در دو بخش باربری و حمل مسافر، با هم متفاوت است.
حملونقل جادهای از زمانهای بسیار دور رواج داشته و تاریخچهای طولانی و پرفراز و نشیب دارد. اولین حملونقلهای جادهای با کمک چهارپایان و با گاری و ارابه انجام میشد. به مرور زمان با ساخته شدن وسایل نقلیه پیشرفته، حمل و نقل جاده ای هم توسعه پیدا کرده و جاده و امکانات مرتبط با آن هم رونق یافته است. این روزها حمل و نقل در جادهها با ماشین شخصی، اتوبوس و مینیبوس، کامیون و وانت و حتی دوچرخه انجام میشود.
معمولا حمل بار و محمولههای کوچک و بزرگ بین دو مقصد که از طریق جادهها انجام میشود با کمک شرکتهای باربری صورت میگیرد. جادهها هم این روزها انواع مختلفی دارند و ترافیک آنها به دقت کنترل میشود. حملونقل در جاده هم نیازمند مدارک و اسنادی است که قبل از حمل باید دریافت شود.
اهداف و وظایف اساسی:
- تنظيم خطمشيها، سياستها و برنامههاي حمل و نقل جادهاي و ايجاد هماهنگي اجرائي بين زير بخشهاي مختلف حمل و نقل و نظارت و كنترل در امور حمل و نقل جادهاي و ارائه پيشنهادات لازم به منظور رعايت بهرهوري اقتصادي و تسهيل در ارتباطات به هنگام تصويب پروژههاي راهسازي كشور
- احداث ، بهرهبرداري، توسعه و نگهداري پايانههاي عمومي وسائل نقليه باربري و ساير تاسيسات مورد نياز همچون تيرپاركها و تاسيسات رفاهي و جانبي بينراهي، مراكز توزيع و كنترل هدايت ترابري
- نظارت بر عملكرد شركتهاي مسافربري مستقر در پايانههاي مسافري بمنظور حصول اطمينان از حسن اجراي ضوابط و مقررات جابجايي مسافر.
- تهيه و تنظيم لوايح، تصويبنامهها، آئيننامهها و دستورالعملهاي لازم در خصوص امور ترابري داخلي و بينالمللي و ارائه آنها به شوراي عالي هماهنگي ترابري كشور و يا ساير مراجع جهت تاييد و تصويب و پيگيري مراحل تصويب .
- صدور مجوز فعاليت شركتهاي حمل و نقل جادهاي و ساير پروانهها و مجوزهاي لازم در فعالیتهای حمل و نقل داخلی و بينالمللي
- فراهم ساختن مقدمات لازم به منظور تسهيل در امور ترانزيت کالا و صادرات .
- فراهم ساختن امكانات لازم به منظور تسهيل در امور ارتقاء سطح ايمني، خدمات و كاهش ضايعات زيست محيطي در حمل و نقل جادهاي كشور .
- بررسي و تعيين نوع ، تعداد و مشخصات ناوگان موجود و مورد نياز حمل و نقل جادهاي و همكاري در تامين و توزيع آن .
- تمركز آمار و اطلاعات پايهاي حمل و نقل جادهاي با همكاري سازمانها و موسسات ذيربط و تشكيل بانك اطلاعاتي .
- صدور مجوز احداث تاسيسات و مجتمعهاي خدماتي و رفاهي بين راهي توسط بخشهاي دولتي، تعاوني و خصوصي .
- صدور مجوز بهرهبرداريهاي ويژه از شبكه راههاي كشور از قبيل پروانه تردد وسائل نقليه خارجي و مجوزهاي ويژه عبور بارهاي ترافيكي در چارچوب ضوابط و مقررات مربوط.
- برنامهريزي آموزش عمومي و تخصصي جهت كاركنان سازمان و فراهم ساختن زمينههاي لازم به منظور ايجاد گسترش تخصصهاي مورد نياز ناوگان ترابري جادهاي كشور از طريق مراكز آموزشي داخلي و خارجي .
- انجام امور بازرگاني در بخش حمل و نقل جادهاي و در راستاي اهداف و وظايف اساسي در چارچوب قوانين و مقررات مربوطه.
- صدور مجوز و موافقت اصولي احداث و بهرهبرداري از مراكز مكانيزه فني وسايل نقليه سبك و سنگين عمومي برون شهري مسافري و باري.
- انجام مطالعات كاربردي و اجراي پروژههاي پژوهشي مورد نياز سازمان.
ثبت ديدگاه