چگونه ترانزیت خارجی کنیم؟

ترانزیت خارجی کالا، پس از تهیه مدارک لازم، می بایستی طبق قانون امور گمرکی و آیین نامه اجرایی آن و قانون حمل و نقل و عبور کالاهای خارج از قلمرو جمهوری اسلامی ایران و آیین نامه آن کالا را به گمرک محل ترانزیت اظهار و پس از انجام تشریفات گمرکی ، نسبت به ترخیص آن اقدام نماید.

ترانزیت خارجی کالا ارتباطی با صادرات و واردات نداشته و فقط از راههای ترانزیتی کشور برای رسیدن به مقصد در کشور خارجی عبور نموده و مشمول حقوق گمرکی و سود بازرگانی و عوارض نبوده و در صورت انجام خدمات مربوطه، وجوهی بابت انبارداری یا تخلیه و بارگیری، در حین بازرسی های گمرکی در گمرک ورودی و خروجی ، متناسب با نوع ارایه خدمات، هزینه دریافت خواهد شد، که رقمی ناچیز است.

عبور کالا از گمرک به صورت مستقیم از مرزهای زمینی، بدون انجام عملیات تخلیه و بارگیری و یا حمل کالا به یکی از بنادر یا ادارات گمرک و بارگیری و خروج آن به صورت یکسره به وسایل حمل دیگر، مشمول پرداخت حق بیمه محلی نمی شوند، ولی اگر کالای عبوری در اماکن و محوطه های گمرکی و بندری تخلیه و برای قبض انبار صادر شود، مشمول پرداخت حق بیمه مقرر برای کالاهای وارداتی به گمرک می باشد.

همچین ترانزیت کالا از قلمرو گمرکی کشور، منحصر به یک وسیله خاص نبوده و ترانزیت گمرکی با وسایل نقلیه گوناگون اعم از کشتی، کامیون، قطار، هواپیما و خط لوله و یا ترکیبی از آنها از قلمرو کشور مجاز است.

طبق قوانین و مقررات جاری تامین وجه الضمان کالای ترانزیتی که از قلمرو جمهوری اسلامی ایران عبور می نمایند، به شرح زیر است:

1.برای کالاهای مجاز مبلغی معادل حقوق گمرکی و سود بازرگانی و عوارضی که به واردات قطعی آن کالا تعلق می گیرد.

2.برای کالاهای مجاز مشروط و ممنوع الورود مبلغی معادل حقوق گمرکی و سود بازرگانی و عوارض و سه برابر ارزش کالا.

3.چناچه شرکت های حمل و نقل بین المللی ، دارای پروانه معتبر از وزارت راه و ترابری، اقدام به اظهار کالای ترانزیتی بنمایند میزان وجه الضمان معادل حقوق گمرکی و سود بارگانی و عوارض خواهد بود( برای کالای مجاز و غیر مجاز)

4.چناچه راه آهن جمهوری اسلامی ایران اقدام به اظهار کالای ترانزیتی نماید، تعهدکتبی راه آهن کفایت داشته و نیازی به سپردن وجه الضمان نمی باشد.

5.چناچه مقرر شود که محصولات ترانزیتی با وسایل نقلیه انتخابی گمرک حمل شود و یا این که محمولاتی با پست دولتی و یا شرکت های حمل و نقل دولتی تا مرز خروجی حمل شود، به جای تمام یا قسمتی از وجه الضمان نقدی، ضمانت نامه کتبی معتبر نیز برای گمرک قابل قبول خواهد بود.

6.برای کالاهای ترانزیتی وارده توسط سیاحان و جهانگردان و یا هر مسافر دیگر، که جنبه تجاری نداشته باشد، گمرک می تواند به جای اخذ وجه الضمان با اخذ تعهد کتبی از آنان و قید مراتب در گذرنامه، مجوز ترانزیت کالا را صادر نماید.

کامیون های حامل کالای ترانزیتی تحت پوشش رویه تیر با ارایه کارنه تیر و راهنامه سی.ام.آر بدون نیاز به نتظیم اظهارنامه یا استفاده از کلیه تسهیلات کنوانسیون تیر، بدون معطلی و با حداکثر سرعت و تسهیلات از مرزهای ورودی و خروجی کشور عبور می کنند.

محموله های ترانزیتی که از امتیاز رویه تیر استفاده نمی کنند ه جای سپردن وجه الضمان نقدی یا ضمانت نامه بانکی ( جهت حقوق و عوارض گمرکی ) چنانچه کالا توسط شرکت های حمل و نقل بین المللی اظهار شود می توانند آن را با استفاده از پوشش بیمه ارایه توسط شرکت های بیمه کشور طرف قرارداد با گمرک ایران از قلمرو گمرکی کشور عبور دهند.

نقل و انتقال کالا از مناطق ویژه اقتصادی به مناطق آزاد و بالعکس و نقل و انتقال کالا بین مناطق ویژه اقتصادی، تحت رژیم گمرکی ترانزیت خارجی کالا امکان پذیر است.

همچنین برای تسریع در عبور کالاهای ترانزیت خارجی کالا از قلمروی کشور، در صورت سالم بودن پلمپ مبدا کانتینرهای عبوری با اعتماد به اظهار عبور دهنده پس از الصاق پلمپ اضافی در مبادی ورودی، اجازه عبور داده می شود. به طور کلی بازرسی کالاهای ترانزیتی طرفا برای شناسایی محمولات مشکوک و مظنون به قاچاق صورت می گیرد. حال باید دید که در مقام اجرا وضعیت چگونه است.

شکی نیست که گمرک برای نظارت بر تردد کالا و وسائط نقلیه ناگزیر به حضور و استقرار در مرزهای رسمی و مجاز کشور است و در راستای اجرای این وظایف قانونی اقدام به پذیرش اظهارنامه ترانزیت خارجی کالا ، تعیین مسیر ، مدت زمان رسیدن کامیون و محوله به مرز خروج اخذ تضمین از شرکت های حمل صدور پروانه ترانزیت خارجی ، عملیات ارزیابی محموله، انتخاب کامیون واجد شرایط چادری و نصب پلمپ سریال دار و… کرده و کامیون را با اخذ تضمین از شرکت های حمل ، صدور پروانه ترانزیت خارجی ، عملیات ارزیابی محموله انتخاب کامیون واجد شرایط چادری و نصب پلمپ سریال دار و… کرده و کامیون را، با اخذ تضمین و با مسئولیت راننده و شکت حمل و نقل مربوطه به گمرک مرز خروج اعزام می کند.

کالای ترانزیت خارجی کالا در گمرک خروجی یا مقصد مورد بررسی قرار گرفته و لذا اداره مذکور ضمن اخذ پروانه ترانزیتی از صاحب کالا یا حامل و یا نمایندگان قانونی آنها به معاینه و بررسی وضعیت پلمپ های الصاقی و تطبیق مشخصات ظاهری کالا با مندرجات پروانه و اسناد می پردازد که در صورت تاخیر یا فک پلمپ یا پارگی چادر نسبت به ارزیابی مجدد محموله با حضور حامل یا صاحب کالا اقدام که در صورت تعویض کالا یا کمبود و دستخوردگی موضوع را بررسی و پرونده قاچاق تشکیل می شود، سپس ضمن طی مراحل قانونی مربوطه، با اعلام جرم علیه متخلفان طبق قانون کیفر مرتکبین قاچاق اقدام لازم صورت می گیرد، طبق ماده 188 آیین نامه اجرایی قانون امور گمرکی و در صورت عدم مشاهده اختلاف و نبودن مشکل خاص اجازه خروج کامیون و محموله را صادر و مراتب اعلام وصول برای تسویه و ابطال ضمانت نامه به گمرک مبدا اعلام می شود. علاوه بر گمرک سازمان های دیگر یهم اقداماتی را برای همان کامیون و محوله انجام می دهند.